اتصالات تیر به ستون فلزی براساس آیین نامه فولاد ایران اتصالات در ساختمان های اسکلت فلزی به سه دسته تقسیم می شوند :
a) ساختمان های نوع یک : قاب های با اتصالات صلب در این نوع اتصالات پیو ستگی کا مل در محل اتصال تیر به ستون بر قرار می شود و زاویه اولیه بین تیر ستون با تامین درجه گیرداری چرخشی (صلبیت)در حدود 90درصد و بیش تر ثابت نگه داشته می شود
b) ساختمان های نوع دو:قاب های ساده در این نوع ساختمان های گیرداری چرخشی بین تیر و ستون در حد امکان پایین نگه داشته می شوند به این تر تیب که حدود 80 درصد چرخش بین تیر و ستون در محل اتصال آزاد است
c) ساختمان های نوع سه :اتصال نیمه گیردار در این نوع اتصالات گیرداری چرخشی بین اعضای تیر و ستون در محل اتصال از 20درصد تا80درصد نوسان دارد به خاطر اشکالات عمده در تخمین درجه گیرداری در این حالت از اتصال نیمه صلب استفاده نمی شوداتصالات ساده تیر به ستون با نبشی جان در این اتصال نبشی جان باید در حد امکان قابل انعطاف (حداکثر نبشی نمره 15*15 )برای این اتصال فاصله آزاد بین تیر و ستون حدود 2 سانتی متر منظور می شود تا هنگام نصب تیر به لحاظ اجرایی مشکلی ایجاد نشود اگر این فاصله رعایت نشود جا گذاری تیر بسیار سخت انجام خواهد شد این نبشی برای انتقال نیروی برشی بین تیر و ستون طراحی می شود و می تواد به صورت تکی (در یک طرف جان تیر ) و یا دو تایی (در دو طرف جان تیر )باشد معمولا از این اتصال (نبشی جان ) برای تیر های تکی در طاق ضربی یا اسکلت فلزی استفاده می شود در عمل به علت ندشتن نبشینشیمن کار نصب در این حالت با مشکل روبه رو می شود در جداول زیر اندازه نبشی لازم جهت اتصال پروفیل های مختلف تیر آمده است جهت استفاده از جداول زیر شرط Lبزگتر یا مساوی15hباید برقرار باشد که در آن : L:طول دهانه تیر h : ارتفاع نیم رخ تیر جدول نبشی جان در اتصال ساده نقل از راهنمای اتصالات در ساختمان های فولادی (دفتر تدوین مقرارات ملی ساختمان )
بعد جوش(mm) طول (cm) نبشی نوع پروفیل تیر
5 7.5 L5*5 IPE10
5 8.5 L5*5 IPE12
5 10.5 L6*6 IPE14
5 12 L6*6 IPE16
6 13 L8*8 IPE18
6 15 L8*8 IPE20
6 16 L8*8 IPE22
8 17 L10*10 IPE24
8 18 L10*10 IPE27
توضیح: جدول مزبور صرفاً برای تیرآهن بدون هیچ گونه ورق تقویتی کاربرد دارد جدول اتصال ساده نبشی جان به تیر زنبورینقل از راهنمای اتصالات ساختمان های فولادی (دفتر تدوین مقرارات ملی ساختمان)
نوع پروفیل نبشی طول(cm) بعد جوش(mm)
CPE14 L8*8 14 6
CPE16 L8*8 15 6
CPE18 L8*8 17 6
CPE20 L8*8 19 6
CPE22 L8*8 21 6
CPE24 L10*10 24 8
توجه : در استفاده از جدول بالا شرط Lبزرگتر یا مساوی 15hنیز باید برقرار باشد و علاوه بر آن تیر های لانه زنبوری بدون ورق تقویتی می باشد اتصال ساده تیر به ستون با نبشی نشیمن انعطاف پذیردر این اتصال تیر بر روی یک نبشی نشیمن تقویت نشده قرار می گیردنکته مهم: در این اتصال باید همیشه از یک نبشی بر روی بال بالایی تیر (بال فشاری ) که تنها وظیفه آن تامین تکیه گاه جانبی برای بال فشاری است استفاده نمود این نبشی اولاً باید به اندازه ی کافی قابل انعطاف باشد و ثانیاً هنگام جوش کاری به هیچ وجه ساق های آن در محل اتصال تیر و ستون جوش نخورد و فقط در طول نبشی عمل جوش کاری انجام می شود اندازه نبشی بالایی و جوش آن اسمی است و محاسبه خاصی ندارد در عمل برای IPE14و کم تر نبشی نمره 8 و برای IPE16به بالا نبشی نمره 10به کار می رود در هر صورت ضخامت نبشی بالایی به هیچ وجه از 6میلی متر نباید کم تر باشد مهم:به لحاظ تئوری نیازی به جوش دادن بال پایین تیر بر روی نبشی نشیمن نمی باشد اما در عمل این جوش کاری انجام می شود جدول نبشی نشیمن انعطاف پذیر با دو IPEساده (تیر دوبله ساده )
نوع پروفیل نبشی طول(cm) بعد جوش (mm)
2IPE14 L10*10 17 7
2IPE16 L10*10 18 8
2IPE18 L12*12 20 8
2IPE20 L12*12 22 9
2IPE22 L15*15 24 9
2IPE24 L15*15 26 10
مانند قبل شرط Lبزرگتر یا مساوی 15hباید برقرار باشد تا از جدول بالا استفاده شود ضمناًدو تیر، بدون ورق تقویتی و به صورت زیر به هم چسبیده اند جدول نبشی نشیمن انعطاف پذیر با دو تیر لانه زنبوری (2CPE)(نقل از راهنمای اتصالات ساختمان های فولادی (دفتر تدوین مقرارات ملی ساختمان )
نوع پروفیل نبشی طول(cm) بعد جوش (cm)
2CPE14 L10*10 17 7
2CPE16 L12*12 18 7
2CPE18 L12*12 20 8
2CPE20 L12*12 22 9
2CPE22 L15*15 24 9
2CPE24 L15*15 26 10
شرط استفاده از جدول مانند قبل می باشد اتصالات ساده تیر به ستون با نشیمن های تقویت شدهاگر در اتصال ساده واکنش تکیه گاهی (نیروی برشی در تکیه گاه) از حد قابل قبولی تجاوز کند به منظور جلوگیری از استفاده از نبشی نشیمن با ضخامت بسیار زیاد از نیشی تقویت شده استفاده می شود در تیر های غیر سراسری نبشی نشیمن در دو طرف ستون قرار داده می شود و تیر ها عمود بر ستون روی آن ها قرار می گیرنداین نوع اتصال جز اتصالات ساده است و باید توجه شود که حتماً نبشی انعطاف پذیر بالای بال فشاری اجرا شود در تیرهای خورجینی تیر ها به صورت سراسری دردو طرف ستون اجرا می شوند از نظر ایستایی از نوع اتصال ساده محسوب می شوند از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه تر از تیرهای غیر سراسری است (لنگر حداکثر تیر سراسری کمتر از تیر با تکیه گاه ساده است ) عملکرد خمشی و برشی دیوار برشیوقتی یک دیوار برشی تک تحت نیروی جانبی زلزله قرار می گیرد شکست در پای آن (یعنی محل اتصال به شالوده) رخ می دهد که این همان محل لنگر خمشی حداکثر است و جالب این که نیروی برشی ماکزیمم نیز در همین نقطه قرار دارد اگر در طرح دیوار های برشی شکل پذیری متعادلی در همه قسمت ها ی دیوار در نظر گرفته نشود ممکن است صدمات زیادی به بار آورد از نظر شکل ظاهری دیوار های برشی ممکن است با اشکال زیر مورد استفاده قرار گیرد خرابی در دیوار های برشی ساده توپر خرابی در خمش در این حالت به علت لنگر خمشی زیاد از عمل کردنیروی جانبی زلزله در امتداد پهنای دیوار در پای دیوار مفصل پلاستیک تشکیل می شود ارتفاعی که در آن مفصل پلاستیک تشکیل می شود (منطقه مفصل پلاستیک) در حدود یک یا یک و نیم برابر عمق دیوار است که باید به عنوان منطقه بحرانی با پیش بینی های لازم به خوبی فولاد گذاری شود و به خصوص سلاح برشی (میل گرد های افقی و قائم (غیر از میل گرد های خمشی قطعات حاشیٍ
