■ خطرات سیمان و راهکارهای کنترل آن بخش عمران

مقاله حاضر نکاتی کلی درمورد خطرات استفاده از سیمان را ذکر وتوصیه های لازم جهت استفاده

صحیح همراه با رعایت نکات ایمنی را در بخش های ذیل تشریح می نماید

اثرات سیمان بر سلامتی
تماس سیمان با پوست
حساسیت آلرژیک پوست نسبت به سیمان
تماس سیمان با چشم
تنفس گرد وغبار سیمان
راهکارهای کنترلی
وسایل حفاظت فردی
روش عملی کار باسیمان
بهداشت
آموزش
کمک های اولیه
2-خطرات سیمان

سیمان پرتلند (سیمان معمولی) یکی از پر مصرف ترین مواد درساختمان می باشد.کاربردهای آن عبارتند از:سقف های بتونی ،دیوارها،سطوح پیاده رو،بلوک های سیمانی ودیگر مخلوط های ملات سیمان ودوغاب.

روزانه هزاران کارگر ساختمانی در تماس باسیمان می باشند.هرفردی که مستقیماً سیمان را مورد استفاده قرارمی دهد ویاسرپرست محلی که در آنجا سیمان مورد استفاده قرار می گیرد، باید ازخطرات سیمان وروش های ایمن کار باسیمان به منظور کاهش تماس با آن آگاهی داشته باشد.



2-1-اثرات سیمان بر سلامتی

سیمان در اثرتماس با پوست،چشم ویا تنفس گرد وغبار ناشی از آن می تواند

ایجاد بیماری نماید.احتمال وارد آمدن آسیب بستگی به مدت زمان،میزان تماس باسیمان ویا میزان حساسیت انسان به سیمان دارد.

مواد خطر ناکی که در بتن وملات خیص وجود دارند عبارتند از:

تر کیبات قلیایی نظیر آهک(اکسید کلسیم)کهخورنده بافت ونسوج بدن انسان است
مقادیر بسیار اندک سیلیس بلوری که باعث از بین رفتن پوست بدن می شوند وبه شش های انسان آسیب وارد می نماید.
مقادیر بسیار اندک کروم که می تواند موجب حساسیت های آلرژیک شود.
2-2-تماس سیمان با پوست

خطرات سیمان خیس ناشی از وجود خواص سوزانندگی ،سایندگی وخشک کنندگی می باشد.تماس کوتاه مدت پوست با بتن خیس وسپس شستشوی کامل از میزان سوزش پوست تاحد زیادی می کاهد. اماتماس دائم پوست وبتن خیس باعث می شود که ترکیبات قلیایی در پوست نفوذ کنند وآن را بسوزانند.

در صورتی که بتن خیس همراه با دوغاب در تماس دائم با پوست قرار گیرد،به عنوان مثال زمانی که به داخل کفش یادستکش کارگر نفوذ می کند واز طریق لباس کار جذب می شود ، منجر به سوختگی درجه یک،دو، سه ویاایجاد زخم در

پو ست می شود، که بهبود ااین صدمات ماه ها به طول می انجامد وحتی ممکن است مستلزم بستری

شدن در ببیمارستان وپیوند پوست باشد.

کسانی که کار آنها پرداخت بتن می باشد،روی بتن زانو می زنند که منجر به سوختگی شدید دز زانوهای آنان می گردد.

آب بتن که ماده ای است خورنده،جذب شلوار کارگر شده وبرای مدت زمان طولانی در تماس با پوست شخص می باشد.گردوغبار سیمان که هنگام تخلیه کیسه های سیمان یابرش بتن بوجود می آید ،می تواند پوست انسان را تحریک نماید

2-3- حساسیت آلرژیک پوست انسان درتماس باسیمان

بعضی ازکارگران نسبت به کروم شش ظرفیتی موجود درسیمان حساسیت دارند.درتعدادی کمی از کارگران که باسیمان سروکار دارند،حساسیت نسبت به کروم در آنها افزایش می یابد وعلادر حد کهیر تا زخمهای شدید در پوست آنها پدیدار می گردد.

بعلاوه برواکنشهایی که پوست از خود مشان می دهد،کروم شش ظرفیتی میتوانددرسیستم تنفسی انسان نیز حساسیت خاصی بهنام ‹آسم شغلی ›ایجاد

نمایدکه علایم آن شامل تنگی نفس ووجود صدای خس خس هنگام تنفس می باشد.حساسیت درکارگران نسبت به کروم شش ظرفیتی ممکن است به مرور زمان افزایش یابد.

این امکان وجود دارد که شخص سالیان متمادی با سیمان سروکار داشته باشد ،ولی هیچ گونه واکنش های آلرژیکی در پوست وی ظاهر نشود؛ولیکن به طورناگهانی حساسیت های آلرژیک درفرد پدیدارگردد. این وضعیت زمانی بدتر می شود که شخص حتی با مقدار کم سیمان در تماس باشد.حساسیت معمولاً برای مدت طولانی ادامه پیدا می کند وشخص نمی تواند با بتن خیس یا پودرسیمان کار نماید.

2-4-تماس سیمان باچشم

تماس ذرات سیمان که در هوامعلق می باشد می تواند سبب تحریک فوری یاباتاخیر چشم ها شود. بسته به میزان تماس باسیمان،مسائلی برایشخص بوجود می آید که دامنه آن

ازقرمزی چشم تاسوختگی شیمیایی وکوری ،متغیر می باشد.

2-5-تنفس سیمان

کارگران زمتنی که کیسه های سیمان را خالی می کنند،مقدار زیادی ازگرد وغبار آن راتنفس می کنن.درکوتاه مدت چنین تماسی بینی وگلوی شخص راتحریک می کندوسبب بسته شدن بسته شدن لوله های تنفس ومشکل شدن تنفس می شود.ساب زدن،ساییدن یاربیدن بتون می تواند مقادیر متنابهی گردوغبار حاوی سیلیس کریستال را بوجود آورد. تماس طولانی مدت ومکرر باگرد وغبار سیمان می تواند منجر به از کارافتادگی واغلب ،بیماری مهلک ریوی سیلیکوزیس گردد.بعضی مطالعات نشانگر ارتباط بین تماس باسیلیس کریستالین وسرطان ریه می باشد.

3-راهکار های کنترلی

در ادامه پیشنهادات اساسی برای جابجایی واستفاده ایمن از سیمان آورده شده است

3-1-حفاظت فردی

جهت حفاظت فردی پوست از سیمان ومخلوط های سیمان،کارگران باید وسایل حفاظتی زیر رامورد استفاده قرار دهند.

· دستکش مقاوم در مقابل مواد قلیایی.

· لباس کار سرهم با آستین هاوپاچه های بلند (آستین ها باید روی دستکش قرار گیرد.پاچه های شلوار باید دار داخل کفش کار کار قرار گیرد.باید با استفاده از نواردر قسمت بالای کفش مانع ورود ملات وبتون به داخل کفش شد.

· کفش کاملاً ضد آب که مانع جریان بتن درداخل آن می گردد؛به ویژه زمانی که کارگران در بتن تازه مشغول کار می باشند.

· ماسک تنفسی مناسب نظیر ماسک p،n یاr95 درزمانی که از گرد وغبار سیمان می توان اجتناب نمود.

· محافظ مناسب چشم در جایی که عمل مخلوط کردن،ریختن یا دیگر اعمالی انجام می شود که چشم ها در معرض خطر قرار می گیرد(حداقل از عینک های ایمنی در شرایطی که گرد وغبار بسیار زیاد می باشد ازعینک های ایمنی کاملاً اندازه وبدون منفذ استفاده شود،در زمان جابجا سیمان یا محصولات سیمانی ،لنزهای تماسی را مورد استفاده قرار ندهید).

3-2-روش های عملی کار باسیمان وبتن

· هنگام کار گذاشتن بلوک سیمانی،سایز های مختلف آن بایستی در دسترس باشند واز برش وچکش کاری بلوک های بتنی برای اندازه نمودن باید ممانعت نمود.

· در هنگام کار باید گرد وغبار بوجود آمده به حداقل برسد وتاجایی که امکان دارد از روش برش مرطوب به جای روش خشک استفاده شود.

· عمل مخلوط کردن سیمان خشک در محیط دارای هواکش انجام گیرد.

· مطمئن شوید که نسبت به منبع گردوغبار پشت به جهت وزش باد قرار گرفته اید.



در جایی که امکان دارد از مخلوط آماده بتن بجای مخلوط نمودن آن در محل استفاده نمایید.به هنگام

· زانوزدن روی بتن مرطوب از یک صفحه یا تشکه ضد آب برای زیر زانو استفاده شود تازانوها راازآبی که ازطریق پارچه جذب می شود،محافظت نماید.

· جواهر آلات نظیر حلقه وساعت را درآورید تا از تجمع سیمان مرطوب در زیر آن ها جلوگیری شود.

3-3-بهداشت

· لباس آلوده به سیمان خیص بایستی سریعاً تمیز شود.پوستی که در تماس باسیمان خیس قرار گرفته است باید بهسرعت با مقدار فراوان آب سرد تمیز وشستشو داده شود.

· از شستن دستها با آبی که در درون سطل بوده وبرای پاک کردن ابزار آلات مورد استفاده قرار گرفته است خود داری نمایید.

· امکانات ووسایل بهداشتی در محل کار باید فراهم باشد تاکارگران امکان شستن دست ها وصورت را در پایان کار وقبل از خوردن غذا ،نوشیدن مایعات،استعمال دخانیات یا استفاده ازتوالت داشته باشند.تسهیلات لازم برای پاک نمودن کفش های کار وتعویض لباس کار باید دردسترس باشد.

3-4-آموزش



کارگرانی که در حمل واستفاده از سیمان خشک وخیس شرکت دارند ودر تماس باآن می باشند، باید آموزش های لازم در ارتباط با خطرات مرتبط وروش های کنترلی آن را فرا گیرند.

3-5-کمک های اولیه

پوست آلوده به سیمان خیس یا خشک باید در حداقل فاصله زمانی با آب سرد روان شستشوداده شود.زخم های باز یا بریدگی باید با آب فراوان شسته شده

وباباند پوشانده شوند. در صورت تداوم ناراحتی،مراقبت های پزشکی راه حل مناسب می باشد.چشم های آلوده باید با آب سرد وبهداشتی به مدت حداقل 15 دقیقه قبل از این که شخص به بیمارستان برده شود شستشوداده شوند.